İstasyonda RFI Etkilerini Yok Etmek – CMC Uygulamaları


İstasyonda RFI Etkilerini Yok Etmek – CMC Uygulamaları

.

 

Merhabalar,

Bugünkü makalemizde,telsizlerde kullanılan antenlerin istasyon mahallinde yaratabilecekleri RFI (RADYO FREKANS ENTERFERANSI – RADIO FREQUENCY INTERFERENCE) sorununu çözmek için neler yapılabileceğinden bahsedeceğim
Örneğimizde HF bandlarında çalışmak üzere dizayn edilmiş uçtan beslemeli (endfeed) tek kol EFHW anteni baz alacağız. Bu tip tek kol antenler, çift kol balanslı antenlere göre yapıları itibariyle farklılık arzetmektedirler. Bir önceki makalemizde bu antenlerin yapımı ve yapılarından bahsetmiştim.

Bu antenlerden koaks kablo şase şiltinden geriye dönük RFI yansıması alma riskimiz her zaman vardır. Ancak sorunu gidermek çok zor olmamakla beraber zaman zaman farklı uygulamalar, çeşitli CMC uygulamalarını peş peşe kullanmak gerekebilmektedir.

Öncelikle antenin doğru kurulduğu, gerekli topraklama veya counterpoise denilen uygulamanın doğru yapıldığını varsayarak devam ediyoruz. Anten kurulumundan sonra geriye rfi yansımasını tespit etmek için bir RF Current Meter (RF akım ölçer) edinmemiz gerekmektedir. Piyasada bir çok markanın bu tip ölçü aletleri bulunmakla beraber fiyatları epey yüksek olması nedeniyle basit bir devre ile kendinizde dizayn edebilirsiniz. Bununla ilgili internette bir çok devre şeması bulunmaktadır. Basit bir devre hazırlayarak bir akım ölçer yapabilirsiniz. Bununla uğraşamam derseniz zaten rfi kaçağı olan bir istasyon mahallinde çalıştırdığınız, bilgisayarlar kilitlenme sorunu yaratmaya başlayacağından rfi kaçağını hissedersiniz. Sadece kilitlenme vb sorunlarla farketmeniz konunun iyi tarafı. RFI dönüşleri çok fazla ise RF yanıkları ile de karşılaşabileceğinizi önemle hatırlatırım. Ayrıca bu tip kaçakları mutlaka bir akım ölçek ile takip etmek en doğru yoldur.

Şimdi gelelim neler yapacağımıza;

Öncelikle antenin besleme noktasına 1:1 oranında bir CMC balun takıyoruz. Bunu bir koaks kabloyu belirli ölçülerde sararak oluşturabilirsiniz ya da troid üzerine sararakta yapabilirsiniz. Koaks ile yapılan ugly balunun geniş spektrumu nedeni ile tek başına RFI kesici olarak yeterli olmaması kuvvetle muhtemeldir. Dolayısı ile besleme noktasında balundan sonra istasyona gelen kablo üzerine 2 adet T157-2 demir tozu içeren troidi sarımsız olarak ekleyin. T157 tipi troidler bu tarz uygulamalarda çok tavsiye edilmese de iş görürler. Bulabilirseniz FT serisi troidleri kullanmanızı tavsiye ederim. Bu iki uygulamadan sonra hala kaçak devam ediyor ise, telsizin anten çıkışı kısmına ya da bir kaç metre sonrasına bir ferit kömür ile yine bir CMC balun uygulaması yapmanız gerekecektir. Tabi burada FT serisi troid bulabilirseniz daha iyi olur ancak ferit kömür üzerine yapılacak sargıda gayet iyi iş görecektir. Fotoğrafta örneğini göreceğiniz 10 cm uzunluğundaki ferit kömür üzerine 13 spir rg58 sararak oluşturduğumuz choke telsiz ile anten arasındaki kablo üzerine  yerleştirilmiştir. Bu tip ferit çubukları eski radyolarda rahatlıkla bulabilirsiniz. Fotoğrafta görülen de hurda bir radyonun içinden sökülmüştür. Diğer fotoğrafta gördüğünüz kırmızı kablo istasyon mahallindeki ekipmanların topraklama kablosu olup yine bu hat üzerine de bir ups cihazının filtre katından sökülen yeşil troid ile bir choke hazırlanmıştır. Sargı 5 e 5 oranındadır. Bu yapılan işlemler sonrasında RFI sorunu ortadan kalkmıştır.

Ayrıca istasyonda çalışan telsizlere bağlı olabilecek bilgisayarların telsiz cihazı ile bilgisayar bağlantısını sağlayan kablolar üzerine de gerekli hallerde klips kömürler takabilir yada topraklama örneğindeki gibi choke balunlar yapabilirsiniz. Bizim istasyonumuzda da telsize bağlı olan arabirim devresininde bağlantı noktalarında klips tarzı kömürler mevcuttur. RFI ortadan kalktığında SWR değerlerinde de iyi yönde değişiklikler göreceksiniz.

 

Konuyla ilgili sorularınız olursa yorum kısmına yazabilirsiniz. Büyük bir keyifle yanıtlarım.

Bol QSO’lu günler..

BOLRAD ATÖLYE

TA2AEC  

Erdem CENGİZ

 

Comments